Tragedie in een liftschacht als metafoor voor Poetins Rusland

Twee weken geleden viel de 36-jarige Irina Volodina te pletter in de liftschacht van haar flat in De Rode Zeilen, een wooncomplex voor de rijke elite in Moskou. Ze was door de bodem van de lift gezakt en zeven verdiepingen naar beneden gevallen. Sergej Jerzjenkov, journalist bij tv-zender Dozjd, schreef over de context van het ongeluk een scherp stuk en zette het op Facebook. Over de Russische elite die blind is voor de groeiende kloof tussen arm en rijk en daar vroeg of laat de wrange vruchten van plukt. (De vetgedrukte woorden in mijn vertaling staan onderaan toegelicht.)     

-----------------------

Sergej Jerzjenkov schrijft:

Gisteren moest ik een reportage maken over de tragedie in De Rode Zeilen. Het is niet gelukt. Vrienden, familie, het onderhoudsbedrijf waarvan de medewerker nalatigheid ten laste wordt gelegd – niemand wilde met ons praten. Maar deze geschiedenis is zó’n metafoor, ze gaat zo over onze tijd en het land waarin wij te leven hebben, dat ik er niet aan voorbij kan gaan.

Ik bestudeer de Facebookpagina van Irina Volodina. Elk half jaar – vakantie in het buitenland: zee, ski’s, kerstinkopen in Milaan. Ongerustheid over het lot van Europa, waar de helft van de bevolking, als je het artikel in Vzgljad moet geloven, is weggezakt in armoede. Prilepin, teder en vol nostalgisch over de Sovjetunie. Limonov, boosaardig en venijnig over de oppositie. Een ‘anti-collage’ over Makarevitsj: “Ik schaam me Rus te zijn…” “Maak je niet druk, Andreetje, je bent geen Rus.” Novorossija, Syrische vluchtelingen, de arme giraf Marius– langzaam scroll ik door dat gehakt van kanonnenvlees, gemaakt uit Russische propaganda.

Voorbeeld van en anti-collage (демотиватор) over Makarevitsj: Een schande is het ... Maak je niet druk, opa! Wat ben jij nou voor Rus!? 

Voorbeeld van en anti-collage (демотиватор) over Makarevitsj: Een schande is het ... Maak je niet druk, opa! Wat ben jij nou voor Rus!? 

En daarna weer: zee, zon, vakantie. Maar er is meer dan Europa. De datsja is altijd een belangrijk attribuut gebleven van de identiteit van de Russische aristocratie. Kijk, een foto van een vijvertje, door een blinde muur afgeschermd van de vijandige buitenwereld, die bestaat uit niets dan liberalen, migranten en pedo’s. “Sancties, crisis, niets te eten … Om die liberasten [samenvoeging van liberalen en pederasty] te pesten, hebben we een emmer karpers gevangen, die zijn we aan het bakken.” 

Voor Nieuwjaar zijn ze naar een feestje geweest van vrienden van het Kremlin, hebben ze zichzelf vastgelegd: “Dat is een mooie familietraditie geworden.”

Haar vader is presentator Kotsjergin van Gosteleradio, die de stem werd van het GKTsjP. Haar man is vice-president van de VTB bank. Hij heeft de laatste twee berichten op Facebook gezet: “Afscheid nemen om 13.00 uur – Ritenzaal van het TsKB MTs OeD Prezidenta RF”, “Vrienden, het begrafenismaal vindt plaats in restaurant Fusion, Krokus-city mall.” 

GKTsjP, De Rode Zeilen, Fusion in de Krokus-city mall …

Wie je ook geweest bent, wat voor werk je ook deed – een ongeluk ligt letterlijk overal op de loer. Of je nou miljonair Christophe de Margerie bent of een gewone gepensioneerde uit Sysert. Je kan je lange tijd afschermen met muren, jezelf met sirenes afscheiden van de stroom overige auto’s- maar dat beschermt je niet tegen een toevallige sneeuwstorm (over de baas van het ministerie voor Noodsituatie zie beneden). Onder ieders voeten kan de grond op elk moment openbarsten, Valt er geen ijspegel op je hoofd, dan wordt je wel geplet door een sneeuwploeg. Is het geen sneeuwploeg, dan stort de lift wel omlaag. Omdat dit Rusland is. Terwijl jullie je gezellige wereldje aan het inrichten waren, overlegden met architecten over een monogram op de gevel en zwarte zwanen in de vijver, raakte de rest van Rusland overwoekerd door berenklauwen. De elektriciteitskabels raakten versleten, verwarmingsbuizen barstten, wegen gingen kapot, maar de Poetin-elite, die enthousiast oliedollars spendeerde aan de Olympische Spelen, aan monogrammen en minnaressen, leek niet in de gaten te hebben met wat voor snelheid de infrastructuur en het van de Sovjetunie geërfde machinepark in verval raakte. Haalt u zich even de foto’s van het Chinese paleis van Sjojgoe voor de geest. Een paleis, een verzorgde tuin – met aan de andere kant van de scheidsmuur een paar keten, afgedankte pallets en bouwafval, kortom, het Rusland dat wij elke dag zien.

De Rode Zeilen

De Rode Zeilen

De elite, de nieuwe Russische elite - ze hebben zich zo naarstig afgescheiden van de buitenwereld, hebben zo volhardend een kastenmaatschappij opgebouwd, dat ze het belangrijkste uit het oog hebben verloren. Hun Rolls-Royces lopen precies evenveel kans om door de grond te zakken als onze op afbetaling gekochte Fords, omdat we over dezelfde wegen rijden, die aangelegd zijn door onbekende Tadzjiekse arbeiders. Hun huizen hebben net zo veel kans als onze flatblokken in Bibirevo om scheuren op te lopen, omdat ze gebouwd zijn door dezelfde uitvoerders die beton hebben gestolen en de holle ruimtes in de tussenmuren opgevuld hebben met bouwafval. Je kan voor jezelf een Amerikaanse Otis-lift laten installeren, of eentje van Mogilevliftmasj – het onderhoud wordt toch gedaan door een en dezelfde monteur Vasja met een grote bahco en een miezerig loontje, die op zijn sociale voorzieningen is gekort. Hij is het slachtoffer van die trucs met diefstal uit het budget, van al die corruptie waaraan iedereen meedoet: van de zonen van de procureur-generaal tot aan de bazin van het wooncomplex, die de kosten van een paperclip met acht vermenigvuldigt. En jullie, bewoners van De Rode Zeilen, jullie, die tegen alle wetten in voor jezelf een stukje van de oever hebben geprivatiseerd – jullie zijn het slachtoffer van die liftmonteur Vasja. Daar doe je niks aan, wat dat betreft is iedereen gelijk.

Op de site van VTB staat het favoriete citaat van Aleksej Volodin: “Wie niet vooruitkijkt, eindigt achteraan.” (George Herbert). De spijker op de kop! Vijftien jaar lang hebben ze niet vooruitgekeken, waren ze bang om een blik te werpen op de toekomst. Ze waren hun persoonlijke geluk aan het inrichten ten koste in de toekomst van het gehele land. Een flat, een tweede, een derde moet er nog gekocht worden voor schoonmoeder, daarna een datsja, een huis in Toscane, de kinderen moeten naar Londen gestuurd worden om te studeren – en alles voor zichzelf, alles voor zichzelf … Ze zijn rondjes blijven lopen, keken uit waar ze hun voeten neerzetten, maar merkten niet hoe de bodem van de lift was losgeraakt.

-----------------

- Zanger Andrej Makarevitsj sprak zich uit tegen de Russische inmenging in Oekraïne en de annexatie van de Krim – en wordt sindsdien beschimpt als landverrader.

- Giraf Marius werd in een Deense dierentuin gedood (wegens angst voor inteelt) en bij wijze van educatie ten overstaan van kinderen ontleed. Dit werd in de Russische (sociale) media herhaaldelijk aangegrepen als het zoveelste bewijs van Westerse verdorvenheid.

- GKTsjP: het ‘noodcomité’ achter de staatsgreep tegen Gorbatsjov (1991).

- TsKB MTs OeD Prezidenta RF:  Elitair ziekenhuis (ik bespaar u – en mijzelf - de uitgeschreven afkorting).

- Christophe de Margerie: kwam in 2014 om het leven toen zijn vliegtuig op het Moskouse vliegveld Vnoekovo tegen een sneeuwruimer botste.

-  Aleksandr Bogdasjev, een ‘gewone gepensioneerde uit Sysert’, moest enkele jaren geleden via de rechtbank bewijzen dat hij nog leefde om zijn pensioen te krijgen.

- ‘toevallige sneeuwstorm’: eerder deze maand kwamen automobilisten op de weg Orenboerg-Orsk vast te zitten in een sneeuwstorm. De hulpdiensten maakten er een potje van.

 - ‘ijspegel op je hoofd’:  iedere winters maken vallende ijspegels slachtoffers, doordat de daken van woningen onvoldoende sneeuwvrij worden gemaakt.

- Sjojgoe: Sergej Sjojgoe, minister van Noodsituaties. Foto’s van zijn paleis gingen recent rond op de sociale media.

- Bibirevo is een buitenwijk van Moskou

- 'zonen van de procureur-generaal': hoe beide zonen zich verrijkt hebben, werd onlangs gedetailleerd uit de doeken gedaan. Zie hier (Nederlands).

- 'een stukje van de oever': dat niet meer voor het publiek toegankelijk is sinds de bouw van De Rode Zeilen.