------------------------
Flauw? Ja, een beetje wel. Maar hoe flauw het ook mag zijn, er zit wel een taalkundig pareltje tussen verscholen.
Over dat pareltje zo meteen meer. Eerst even de manier waarop de oude dame haar bijdrage aan het gesprek begint, dat mag er ook zijn. Eén woordje slechts, twee keer kort achter elkaar uitgesproken – maar die intonatie! Чего-чего .... Er bestaat geen – ik ga met mijn tijd mee - emoticon dat de mengeling van verbazing en agressie kan vangen die hier door de telefoonlijn op Adele wordt afgevuurd. Waarmee ik maar wil zeggen, beste leerlingen, de juiste intonatie vinden is in een vreemde taal niet zelden net zo moeilijk als de woorden kiezen die naadloos passen bij uw betoog..
De oogst aan nieuwe woorden en uitdrukkingen in dit filmpje blijft voor mij – ik zeg het met enige trots - beperkt tot één enkele prachtcombinatie, een parel: “Мне твоя иностранщина не нужна, бл*”.
Met het suffix –щина kan je leuk knutselen in het Russisch. Telkens levert het een fraai voorbeeld op van de compactheid die het Russisch zo mooi en vaak ook zo lastig maakt. Je herkent en begrijpt zo’n combinatie meestal meteen, maar er zélf opkomen … Иностранщина, ik had het zelf never nooit bedacht.
Het suffix –щина kan worden toegevoegd aan de woordstam van een bijvoeglijk naamwoord of die van een persoon. (En aan een stadsnaam, maar dat laten we hier verder buiten beschouwing.) Adele krijgt in haar telefoongesprek een voorbeeld van de eerste variant te horen: иностранщина is afgeleid van иностранный/buitenlands. Een voorbeeld van de tweede variant is достое́вщина, dat is afgeleid van Dostojevski. Bij beide varianten geeft het suffix meestal een negatieve klank aan het woord. “Мне твоя иностранщина не нужна zou je kunnen vertalen met: Wat moet ik met die buitenlandse zooi van je. (Talloze andere varianten zijn uiteraard denkbaar.) Van достое́вщина (let op: met een kleine letter) zou je, een beetje afhankelijk van de context, kunnen denken aan: dat overloze Dostojevski-gedoe.
De tekst van de Russische gesprekpartner komt uit een ander filmpje. Ik voeg dat, met enige aarzeling, hieronder toe. Ze wordt er ingeluisd door iemand die allerlei computertaal gebruikt en wordt iets te veel voor gek gezet. Al is de verwarring over мыло (mylo) wel weer aardig. In gewoon Russisch betekent dat zeep, maar het kan tegenwoordig ook e-mail betekenen. “Ik heb toch geen zeepfabriek!”, roept de geplaagde dame op een gegeven moment uit.
